مهمترین ابزار های مورد نیاز جوشکاری

جوشکاری حرفه وسیعی است که و در آن از ابزارهای مختلفی استفاده می شود. هر کدام از این ابزارها نقش موثری در فرایند جوشکاری باکیفیت و بی نقص ایجاد می کنند. در کل استفاده از این ابزارها به ایمنی و تمیزی کار کمک می کند. در ادامه در مورد ابزارهای جوشکاری و عملکرد هر یک از آنان صحبت می کنیم.

کلاه جوشکاری

در حین کار جوشکاری، جرقه هایی به اطراف پراکنده می شود که می توانند به صورت هم برخورد کرده و آسیب برسانند. برای ایمن ماندن از این آسیب ها، از کلاه مخصوص جوشکاری استفاده می شود که می تواند از چشم ها و صورت در برابر جرقه محافظت کند. در این کلاه ها پنجره کوچکی تعبیه شده که جوشکار از این طریق می تواند فرایند جوشکاری را ببیند. این پنجره ها شیشه های رنگی و تیره دارند و در ساخت آنها از فیلتری با چگالی خاص استفاده شده است.

عینک ایمنی

عینک های  جوشکاری این توانایی را دارند که از چشم افراد در برابر اشعه هایی مثل فرابنفش و فروسرخ که هنگام جوشکاری به اطراف ساطع می شوند محافظت کنند. این عینک ها ضمن اینکه حفاظت موثری از چشم در برابر اشعه های جوشکاری به عمل می آورند، امکانت دید واضحی را هم برای کاربر فراهم می کنند.

لباس جوشکاری

برای در امان ماندن از اشعه ها و جرقه های حین جوشکاری باید از لباس مناسبی استفاده کرد که در برابر آتش مقاوم باشد و بتواند رطوبت را جذب کرده و تهویه مناسبی ایجاد کند. این لباس ها در نواحی مختلف بدن مثل سینه، شکم، بازوها و … حفاظت موثری ایجاد می کند. این لباس ها علاوه بر جوشکاری، در فلزکاری و صنایعی که با مواد شیمیایی و نیروگاهی سر و کار دارند، به کار می روند. ماموران اطفا حریق و امداد و نجات هم از این لباس ها استفاده می کنند.

کپسول آتش نشانی

جوشکاری از مشاغلی است که امکان بروز حادثه در آن وجود دارد، بنابراین باید در محلی که جوشکاری می شود، کپسول آتش نشانی موجود باشد. البته این کپسول باید دارای نشان استاندارد و شارژ شده باشد تا در موقع بروز خطر استفاده از آن بدون مشکل باشد.

آهنربای جوش

به منظور جوشکاری و مونتاژ از این نوع آهنربا استفاده می شود. آهنربای جوشکاری ساختار ویژه ای دارد و در حین جوشکاری، مانند دست اضافه عمل می کند و با آن می تواند هر جسم آهنی را نگه داشت.

ابزارهای اندازه‌گیری و نشانه‌گذاری

ابزارهایی مثل خط کش، گونیا در حین جوشکاری وقتی نیاز به اندازه گیری و برش هست، به کار می روند و از ابزارهای مهم در این این فرایند محسوب می شوند. با گونیا می تواند زوایای مختلف را اندازه زده و برش داد.

تراز

این وسیله در فرایند جوشکاری، پرکاربرد بوده و در کیفیت نهایی کار موثر است. تراز باعث قرار گرفتن بهتر قطعات در زمان اندازه گیری و جوش، می شود.

ضخامت سنج

در جوشکاری چون فلزها اندازه های مختلفی دارند، بنابراین از ابزارهای مختلف برای آنها استفاده می شود. تخمین ضخامت این فلزها به صورت چشمی کار راحتی نیست. به همین دلیل برای این کار از ابزاری به نام صخامت سنج استفاده می شود که طرز استفاده راحتی دارد و در عین حال بسیار دقیق است.

سوهان جوشکاری

بعد از آنکه فرایند جوشکاری به اتمام رسید، برای اینکه بتوان محل جوش خورده را تمیز، صاف و یکدست کرد، از وسیله ای به نام سوهان جوشکاری استفاده می شود.

گیره‌ ها یا انبرهای جوشکاری

در جوشکاری نیاز است که قطعات فلزی در جای خود قرار بگیرند تا نتیجه رضایت بخش باشد. برای این کار از انبرهای جوشکاری استفاده می شود. این انبرها کمک می کنند تا الکترودها و قطعات در محل مناسب خود قرار بگیرند و بسیار پرکاربرد هم هستند.

دستگاه برش پلاسما

با توجه به اینکه در جوشکاری از چه نوع قطعه ای و با چه جنسی استفاده شود، از دستگاه های خاصی برای برش آنها به کار می رود. برای مثال برای برش دادن قطعاتی که رسانای الکتریکی هستند، مثل آلومینیم، استیل و مواردی از این قبیل، از لیزر، واترجت، پلاسما و … استفاده می شود که یکی از دقیق ترین آنها پلاسما است که برای استفاده از آن باید کمترین و بیشترین ضخامت، ابزارها و فضای کار فراهم باشد.

دستگاه‌ جوش

این دستگاه ها در واقع موتور برق هایی می باشند که با پیشرفت تکلنولوژی دستخوش تغییر شده اند. منبع انرژی که برای دستگاه های جوش استفاده می شود، جریان متناوب AC یا مستقیم است. موتور برق ها در انواع مختلفی از جمله دیزلی، گازوئیلی و … وجود دارند که توان های خروجی متفاوتی هم دارند. برای اینکه بتوان دستگاه مناسبی را انتخاب کرد، باید به عوامل مختلفی مثل جریان مصرفی، توان دائم و … دقت کرد.

دستگاه هواگاز

جوشکاری از نوع هواگازی، از فرایندهای ساده جوشکاری است. روش جوشکاری هواگازی به این گونه است که طی آن گازهای سوختنی با اکسیژن ترکیب می شود که حاصل آن شعله ای با دمای بالاست. این شعله به صورت مستقیم با نقطه جوش برخورد کرده و آن را ذوب می کند. در قست ذوب شده این فلزات، محلی به نام حوضچه مذاب وجود دارد که محلی است برای ترکیب شدن فلزات مذاب.

پس از آنکه این فلزات مذاب خنک شدند، باعث ایجاد جریانی قوی می شوند. پس از تمام شده جوشکاری، جوشکار باید به آهستگی، اقدام به جدا کردن شعله از محل اتصال شود. سپس باید اندگی منتظر بماند تا بدون اینکه اکسیداسیون رخ دهد، سفت و محکم شود.

تورچ یا مشعل جوشکاری

از تورچ، در جوشکاری با روش ذوبی استفاده می شود. البته ناگفته نماند که تورچ در تمام روش های جوشکاری کاربرد ندارد. این مشعل انواع مختلفی دارد که به منظور ذوب کردن فلزات مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع تورچ ها، با توجه به نوع خنک کننده، گاز محافظ و چگونگی مصرف، به دستگاه های مختلفی تقسیم می شوند.

مثلا در جوشکاری آرگون که آمپر می تواند بیشتر از 250 باشد، برای خنک کردن تورچ از آب استفاده می شود. اما در صورتی که جوشکاری فلزی با آمپر کمتر از 200 انجام می شود، می توان از تورچ با خنک کننده هوا استفاده کرد.

سنگ فرز

این سنگ در آماده کردن لبه های جوشکاری کاربرد دارد. البته در حالت ایستاده دائمی نمی توان به راحتی از سنگ فرز استفاده کرد و باید در استفاده از آن دقت زیادی به خرج داد. استفاده از سنگ فرز با برق معمولی شبکه شهری است.

برس سیمی‌

این وسیله به منظور پاک کردن گرد و غبار از روی قطعات استفاده می شود. این وسیله که جنس آن از فولاد ضدزنگ است، در برابر سایش از مقاومت بالایی برخوردار است و به همین علت دچار فرسودگی نمی شود. در صورتی که می خواهید در فرایند جوشکاری، کاری با  خروجی خوب داشته باشید، این وسیله را دست کم نگیرید.

کابل‌ های جوشکاری

کابل شو وسیله ای است که به منظور وصل کردن کابل های جوشکاری به دستگاه جوش مورد استفاده قرار می گیرد. این کابل ها که از جنس مس یا آلومینیوم هستند، دارای عایق قوی و سبک و از نوع افشان هستند. یکی از آنها به نام کابل انبر و دیگری کابل اتصال آهن شناخته می شود.

انبرهای جوشکاری‌

انبرهای جوش کاری با توجه به میزان جریایی که از آنها عبور می کند، به انواع مختلفی تقسیم می شوند. این وسیله برای گرفتن الکترود و انجام جوشکاری کاربرد دارد. معمولا روی این انبرها از مواد عایق و سبک مثل فیبر فشرده و … پوشانده می شود.

آسیاب زاویه ای

این وسیله با کمک گرفتن از دیسک های برش مختلف، این قابلیت را دارد که فلزات مختلف را برش داده و صیقل و پرداخت کند. از این وسیله برای برش دادن و آماده کردن محل جوش استفاده می شود. مثلا برای جوش دادن دو قطعه فلزی، اول باید جایی که قرار است جوش داده شود، برشی به صورت شیاردار یا پلیسه دار صورت گیرد.

آسیاب زاویه ای این برش را توسط دیسک های برش مخصوص انجام می  دهد. قابلیت دیگر این ابزار، تمیز کردن محل جوش است. پس از تمام شدن جوش، در قسمت جوش داده شده، مواد اضافی ای باقی می ماند. آسیاب زاویه ای این مواد اضافی را از محل جوش پاک می کند.

فندک جرقه زن

فندک جرقه زن با ایجاد جرقه، سرپیک جوشکاری را روشن می کند. این فندک ها انواع مختلفی دارند که از جهاتی مثل وزن، نوع سنگ جرقه، سایز و مواردی از این قبیل تفاوت دارند. نوع دستی این فندک های جرقه زن، رایج ترین نوع این فندک ها هستند.

ایجاد جرقه در این فندک ها به گونه ای است که با یک اهرم دستی، سنگ جرقه زن را به سمت جرقه زن می برند. در نوع الکتریکی این فندک ها، ایجاد جرق به وسیله انرژی الکتریکی است. از فندک های الکتریکی در محیط هایی استفاده می شود که استفاده از فندک های دستی خطرآفرین است.

فندک های جرقه زن، جزء لوازم ضروری جوشکاری هستند و با ایجاد کردن جرقه، باعث می شوند سرپیک جوشکاری روشن شود و به این ترتیب به جوشکار در انجام دادن کارها کمک کند.

الکترود جوشکاری

این ابزار در جوشکاری از اهمیت بالایی برخوردار است و حاوی یک میله فلزی است که در بخش انتهایی آن یک پوشش محافظ تعبیه شده است. این به وسیله جریان الکتریکی گرم می شود و فلز جوش را با ذوب شدن به وجود می آورد.

الکترود های جوشکاری در انواع مختلفی مثل روکش دار، بدون روکش و پرکننده موجود هستند. در انتخاب این الکترودها باید دقت زیادی به خرج دارد و عواملی مثل نوع فلز و شرایط محیطی را به هنگام انتخاب آن در نظر گرفت.

سوزن پاک کننده

از این ابزار به منظور پاک کردن و آماده کردن سطح قطعات، پیش از جوشکاری استفاده می شود. جنس این سوزن ها از فلزات سخت و محکمی مثل فولاد و برنج است. نوک آنها هم به صورت تیز و برنده است.

این ابزار در دو نوع دستی و اتوماتیک موجود است. در نوع دستی باید سطح جوشکاری را به وسیله سوزن تمیز کرد. نوع اتوماتیک آن هم به صورت اتومات به وسیله خود دستگاه جوش، قطعه را تمیز می کند. در کل تمیز بودن سطح جوشکاری در حین کار، باید افزایش کیفیت این کار می شود.